OZIQ-OVQAT SANOATIDA CHIQINDILARNI QAYTA ISHLASH VA ULARDAN FOYDALANISH
Keywords:
Oziq-ovqat sanoati, chiqindilarni qayta ishlash, ekologiya, biogaz, kompost, qayta ishlash texnologiyalari, chiqindilarni boshqarish, resurslarni samarali foydalanish, yashil texnologiyalar, energiya ishlab chiqarish, oziq-ovqat chiqindilari, qayta ishlangan mahsulotlar, ekologik barqarorlik, O‘zbekiston, xalqaro tajriba.Abstract
Ushbu ilmiy maqola oziq-ovqat sanoatidagi chiqindilarni qayta ishlash va ulardan foydalanish masalasini o‘rganishga qaratilgan. Oziq-ovqat sanoati jahon iqtisodiyotining muhim tarmog‘i bo‘lib, uning ishlab chiqarish jarayonlarida katta miqdorda chiqindilar hosil bo‘ladi. Ushbu chiqindilar atrof-muhitga zarar keltirib, resurslarning isrof bo‘lishiga sabab bo‘ladi. Shuning uchun, chiqindilarni qayta ishlash va ulardan samarali foydalanish dolzarb masala hisoblanadi. Maqolada chiqindilarni qayta ishlashning turli texnologiyalari, shuningdek, qayta ishlangan chiqindilardan olingan mahsulotlar va ularning iqtisodiy foydasi ko‘rib chiqiladi. O‘zbekistonda oziq-ovqat sanoatidagi chiqindilarni qayta ishlash bo‘yicha mavjud imkoniyatlar va istiqbollar tahlil qilinadi. Xalqaro tajriba va innovatsion yondashuvlar ham maqolada yoritilgan. Ushbu ishning maqsadi – chiqindilarni qayta ishlash jarayonini samarali tashkil etish va uning iqtisodiy, ekologik foydalarini kengaytirish uchun yangi ilmiy yondashuvlarni taqdim etishdir.
References
Ахмедов Б.Р., Мусаева Н.А. “Экология ва атроф муҳитни муҳофаза қилиш”. – Тошкент: “Fan va texnologiya”, 2020.
Сайдова М.М. “Озиқ-овқат саноатида ресурс тежовчи технологиялар”. – Тошкент: “Иқтисодиёт”, 2021.
Ramesh C. Ray, Montet D. Waste Management in the Food Industry. CRC Press, 2016.
Gustavsson, J. et al. Global Food Losses and Food Waste – Extent, Causes and Prevention. FAO, 2011.
United Nations Industrial Development Organization (UNIDO). Industrial Waste Management Guidelines, 2020.
O‘zbekiston Respublikasi Vazirlar Mahkamasi qarori: “Qayta ishlanadigan chiqindilarni boshqarish tartibini takomillashtirish to‘g‘risida”, 2022-yil.
FAO (2023). Food Waste Index Report 2023. https://www.fao.org
European Commission. Food Waste and By-products Valorisation Strategies in the EU. 2022.
O‘zbekiston Respublikasi Prezidentining 2022-yil 28-yanvardagi “2022–2026 yillarda Yangi O‘zbekistonning taraqqiyot strategiyasi” PF–60-sonli Farmoni.
Qurbonova D., Norqulova S. “Chiqindilarni qayta ishlash va ekologik xavfsizlik masalalari”. – “Ilmiy izlanishlar” jurnali, 2023, №2.
