O‘ZBEKISTON TIJORAT BANKLARIDA LIKVIDLILIK RISKIGA MAKROIQTISODIY OMILLARNING TA’SIRINI BAHOLASH: SVAR MODELI ASOSIDAGI EMPIRIK TAHLIL (AT XALQ BANKI MISOLIDA)

O‘ZBEKISTON TIJORAT BANKLARIDA LIKVIDLILIK RISKIGA MAKROIQTISODIY OMILLARNING TA’SIRINI BAHOLASH: SVAR MODELI ASOSIDAGI EMPIRIK TAHLIL (AT XALQ BANKI MISOLIDA)

Авторы

  • Alimov Baхtiyor Murodovich O‘zbеkistоn Rеspublikаsi Vаzirlаr Mаhkаmаsi huzuridаgi Biznеs vа tаdbirkоrlik оliy mаktаbi mustaqil tadqiqotchisi

Ключевые слова:

likvidlilik riski, SVAR modеli, tashqi omillar, valyuta kursi, Markaziy bank foiz stavkasi, inflyatsiya, tijorat banklari, impuls reaksiya funktsiyasi.

Аннотация

Ushbu maqolada O‘zbekiston tijorat banklarida likvidlilik riskiga tashqi makroiqtisodiy omillarning ta’siri Strukturaviy Vektor Autoregressiya (SVAR) modeli asosida baholanadi. Tadqiqot AT Xalq banki misolida olib borilib, unda global iqtisodiy o‘zgarishlar, valyuta kursi dinamikasi, Markaziy bankning asosiy foiz stavkasi va inflyatsiya darajasi kabi omillarning bank likvidligiga qanday ta’sir ko‘rsatishi empirik ravishda tahlil qilinadi. Tanlangan davr bo‘yicha oylik statistik ma’lumotlar asosida SVAR modeli qurilib, impuls-ta’sir funksiyalari orqali omillar o‘rtasidagi o‘zaro bog‘liqlik aniqlangan. Analiz natijalari shuni ko'rsatadiki, xorijiy iqtisodiy sharoitlar va milliy valyutadagi o‘zgarishlar bank likvidligining eng sezgir risk faktorlaridir. Maqolada bank sektorida likvidlikni barqarorlashtirish va tashqi tebranishlarga moslashuvchan strategiyalar ishlab chiqish bo‘yicha takliflar berilgan.

Библиографические ссылки

Яздонов У. Т., Бабажанов С. Б. Иқтисодиётда рақамли технологияларни жорий этиш ва жамоатчилик назоратини ўрнатиш зарурати //Development issues of innovative economy in the agricultural sector. – 2021. – Т. 147.

Умарова М. Ўзбекистонда рақамли банк хизматларини такомиллаштириш йўллари //Economics and education. – 2021. – №. 2. – С. 74-78.

Мамадияров З. Т. Risk management related to remote banking services in the context of bank transformation //экономика и финансы (узбекистан). – 2021. – №. 5. – с. 12-21.

Ўзбекистон Республикаси Президентининг 2020 йил 12 майдаги «2020-2025 йилларга мўлжалланган Ўзбекистон Республикасининг банк тизимини ислоҳ қилиш стратегияси тўғрисида»ги ПФ-5992-сонли фармони.

Koenig-Lewis, N., Palmer, A., Moll, A., 2010. Predicting young consumers’ take up of mobile banking services. International Journal of Bank Marketing 28 (5), 410–432.

Laforet, L., Li, X., 2005. Consumers’ attitudes towards online and mobile banking in China. International Journal of Bank Marketing 23 (5), 362–380.

Wessels, L., Drennan, J., 2010. An investigation of consumer acceptance of M-banking. International Journal of Bank Marketing 28 (7), 547–568.

Mamadiyarov, Z. (2021). Analysis of factors affecting remote banking services in the process of bank transformation in uzbekistan. Financial and credit activity: problems of theory and practice, 1(36), 14-26.

Lee, (2009) Factors influencing the adoption of internet banking: An integration of tam and Tpb with perceived risk and perceived benefit. Electronic Commerce Research and Applications, 8 (3), pp. 130-141.

O‘zbеkiston Rеspublikasi Markaziy banki rasmiy sayti www.cbu.uz

Опубликован

2025-11-01

Как цитировать

O‘ZBEKISTON TIJORAT BANKLARIDA LIKVIDLILIK RISKIGA MAKROIQTISODIY OMILLARNING TA’SIRINI BAHOLASH: SVAR MODELI ASOSIDAGI EMPIRIK TAHLIL (AT XALQ BANKI MISOLIDA). (2025). Научный журнал актуарных финансов и бухгалтерского учета, 5(09), 253-266. https://doi.org/10.55439/AFA/vol5_iss09/1228