IQTISODIY O‘SISHDA EKOLOGIK CHEKLOVLARNI TIZIMLI MODELLASHTIRISH
Ключевые слова:
Iqtisodiy o‘sish, ekologik cheklovlar, tizimli modellashtirish, barqaror rivojlanish, yashil iqtisodiyot, ekologik indikatorlar, resurs tanqisligi, chiqindilar boshqaruvi, energiya samaradorligi, ekologik barqarorlik, sanoat ekologiyasi, atrof-muhit muhofazasi, resurslardan tejamkor foydalanish, qayta tiklanuvchi energiya, prognozlash modeli, iqtisodiy samaradorlik, matematik modellashtirish.Аннотация
Mazkur maqola O‘zbekiston va global tajriba asosida iqtisodiy o‘sish jarayonida ekologik cheklovlarni tizimli modellashtirish masalalariga bag‘ishlangan. Tahlil davomida iqtisodiy rivojlanishning ekologik barqarorlikka bog‘liqligi nazariy asoslari, ularni matematik va tizimli yondashuv asosida modellashtirish usullari ko‘rib chiqildi. Shu bilan birga, ishlab chiqarishning kengayishi, resurslar tanqisligi, chiqindilar hajmining o‘sishi kabi omillar iqtisodiy tizimga qanday ta’sir ko‘rsatishi chuqur o‘rganildi. Tadqiqot Namangan viloyati sanoat korxonalari misolida amaliy asosda olib borilib, ularning ishlab chiqarish samaradorligini oshirish bilan birga ekologik yukni kamaytirish imkoniyatlari aniqlab berildi. Maqola davomida ekologik cheklovlarni yumshatish uchun davlat tomonidan ekologik talablarni kuchaytirish, yashil texnologiyalarni rag‘batlantirish, resurslardan tejamkor foydalanishni rag‘batlantirish kabi chora-tadbirlar taklif etildi.
Библиографические ссылки
Rockström, J., Steffen, W., et al. (2009). A safe operating space for humanity. Nature, 461(7263), 472–475. https://doi.org/10.1038/461472a
Daly, H. E. (1996). Beyond growth: The economics of sustainable development. Beacon Press.
Forrester, J. W. (1971). World dynamics. Wright-Allen Press.
Sterman, J. D. (2000). Business dynamics: Systems thinking and modeling for a complex world. McGraw-Hill.
Meadows, D. H., Meadows, D. L., Randers, J., & Behrens, W. W. (1972). The limits to growth. Universe Books.
Leontief, W. (1986). Input-output economics (2nd ed.). Oxford University Press.
Vaxobov, A., & Shodiev, Sh. (2020). Barqaror rivojlanish asoslari [Foundations of sustainable development]. Toshkent: TDIU nashriyoti.
Bobylev, S. N. (2017). Ekonomika prirodopolzovaniya i ekologicheskaya politika [Economics of nature management and environmental policy]. Moscow
Porter, M. E., & van der Linde, C. (1995). Toward a new conception of the environment-competitiveness relationship. Journal of Economic Perspectives, 9(4), 97–118.
United Nations Environment Programme (UNEP). (2011). Towards a green economy: Pathways to sustainable development and poverty eradication. https://www.unep.org
World Bank. (2022). Uzbekistan: Country environmental analysis. Washington, DC: The World Bank.
https://openknowledge.worldbank.org/handle/10986/XXXXXX
O‘zbekiston Respublikasi Prezidentining farmoni PF–187. (2023, October 31). O‘zbekiston Respublikasida yashil iqtisodiyotga o‘tish strategiyasi – 2030. https://lex.uz
Stern, N. (2007). The economics of climate change: The Stern review. Cambridge University Press.
OECD. (2012). Green growth and developing countries: A summary for policy makers. OECD Publishing.
European Environment Agency (EEA). (2015). State and outlook of the European environment 2015. EEA Report No. 1/2015.
IPCC. (2014). Climate change 2014: Mitigation of climate change (Contribution of Working Group III to the Fifth Assessment Report). Cambridge University Press.
EBRD. (2020). Transition report 2020-21: The state strikes back. European Bank for Reconstruction and Development.
Sachs, J. D. (2015). The age of sustainable development. Columbia University Press.
Загрузки
Опубликован
Выпуск
Раздел
Лицензия

Это произведение доступно по лицензии Creative Commons «Attribution» («Атрибуция») 4.0 Всемирная.