TIJORAT BANKLARIDA RISKLARNI EKONOMETRIK BAHOLASH METODIKASI.

TIJORAT BANKLARIDA RISKLARNI EKONOMETRIK BAHOLASH METODIKASI.

Authors

  • Raxmanov Mexridin Sindarovich PhD, dotsent “Ekonometrika” kafedrasi Toshkent davlat iqtisodiyot universiteti

Keywords:

tijorat banklari, risklarni boshqarish, ekonometrik modellash, kredit riski, likvidlik riski, bozor riski, vaqt seriyalari, regresiya tahlili

Abstract

Ushbu maqolada, tijorat banklarida moliyaviy risklarni baholash va ularni prognoz qilish uchun qo'llaniladigan ekonometrik metodlarni o'rganishga qaratilgan. Maqsad, banklar faoliyatida yuzaga keladigan turli xil risklarni (masalan, kredit riski, likvidlik riski, bozor riski va boshqalar) tahlil qilish va ular bilan bog'liq o'zgarishlarni ekonometrik modellash orqali aniqlashdir. Maqolada tijorat banklari uchun risklarni aniqlash va ular bilan bog'liq holatlarni prognoz qilishda samarali vositalarni ishlab chiqishga va iqtisodiy barqarorlikni ta'minlashga xizmat qiladi. Bu metodikalar banklar tomonidan risklarni boshqarish strategiyalarini ishlab chiqishda foydalidir.

References

O‘zbekiston Respublikasi Prezidentining 2020-yil 12-maydagi PF–5992-sonli “2020–2025-yillarga mo‘ljallangan O‘zbekiston Respublikasining bank tizimini isloh qilish strategiyasi to‘g‘risida”gi Farmoni//Qonun hujjatlari ma’lumotlari milliy bazasi, 13.05.2020-y., 06/20/5992/0581-son; Qonunchilik ma’lumotlari milliy bazasi, 18.10.2021-y., 06/21/6325/0972-son; 30.12.2021-y., 06/21/42/1224-son, 18.03.2022-y., 06/22/89/0227-son; 10.06.2022-y., 06/22/152/0507-son; 27.04.2023-y., 06/23/62/0232-son; 07.07.2023-y., 06/23/108/0460-son.

Соколинская Н. Э. Проблемы менеджмента кредитного портфеля в современных условиях//Банковское дело. Москва, 2019. - №9. – С. 18–19.

Синки Дж. Финансовый менеджмент в коммерческом банке и в индустрии финансовых услуг. Пер. с англ. –.:Альпина Паблишер, 2017. – С. 485 - 486.

Юдина И. Н. Банковская система в развивающихся экономиках: опыт становления, развития и кризисов.

Монография. – М.: ИНФРА-М, 2023. – С. 230–231.

Усоскин В. М. Современный коммерческий банк: управление и операции. – М.:Ленанд, 2019. – С. 218.

Mian A., Rao K., Su A. Household Balance Sheets, Consumption, and the Economic Slump//Quarterly Journal of Economics. – 2013. – 128(4). – pp. 1687 – 1726.

Xolmamatov F. K. Tijorat banklarining kreditlash amaliyotini takomillashtirish. I. f.b.f.d. diss. avtoref. – Toshkent, 2019. – B. 25.

Abdullayeva Sh. Z. Bank risklari sharoitida tijorat banklarnning kredit portfelini diversikatsiyalash. I. f.d. ilm. dar. ol. uch. taqd. et. diss. avtoref. – Toshkent, 2000. – 43 b.

Tijorat banklarining muammoli kreditlari. 2022-yil 1-yanvar holatiga ma’lumot//www.cbu.uz (O‘zbekiston Respublikasining Markaziy banki).

Isakov J. Y. Xizmat ko‘rsatish sohasini rivojlantirishda kredit samaradorligini oshirish. I. f.d. ilm. dar. ol. uch. taqd. et. diss. avtoref. – Toshkent, 2016. – 28 b.

O‘zbekiston Respublikasi Markaziy banki Boshqaruvining qarori. Tijorat banklarida aktivlar sifatini tasniflash va aktivlar bo‘yicha ehtimoliy yo‘qotishlarni qoplash uchun zaxiralar shakllantirish hamda ulardan foydalanish tartibi to‘g‘risidagi nizomni tasdiqlash haqida // O‘zbekiston Respublikasi qonun hujjatlari to‘plami, 2015-y., 28-son, 374-modda; Qonun hujjatlari ma’lumotlari milliy bazasi, 30.04.2018-y., 10/18/2696–2/1120-son.

Basel Committee on banking supervision. International convergence of capital measurement and capital standards. Basel-II, 2006. http://www.bis.org.publications

Downloads

Published

2025-02-10

How to Cite

TIJORAT BANKLARIDA RISKLARNI EKONOMETRIK BAHOLASH METODIKASI. (2025). Scientific Journal of Actuarial Finance and Accounting, 5(02), 48-56. https://doi.org/10.55439/AFA/vol5_iss02/620